Cambodia de eerste weken...

Na twee weken in Phnom Penh, hoofdstad van Cambodia, blik ik even terug op de afgelopen weken: de training die alle VSO vrijwilligers volgen voordat er afgereisd wordt naar de plek waar je de komende maanden zult leven en werken. Deze informatie en training en ervaring in het land zelf heb je echt nodig om je hier thuis te gaan voelen. Vanuit Schiphol vliegen, via Doha hoofdstad van Qatar bij 43C overstappen naar Hoh Chi Minh stad in Vietnam en door naar Phnom Penh aan de enorme rivier : de Mekong.
Na de Visa afhandeling opgewacht door twee VSO officials en afgeleverd in het “guesthouse” Good Luck midden in deze drukke stad..
Ik ontdek de volgende ochtend na een “ nudles with rice” ontbijt dat er nog twee (Filipijnse )collega’s zijn aangekomen. De hitte en vochtigheid maken een pittige indruk en ik heb behoorlijk last van het tijdsverrschil. Met de Tuk Tuk worden we opgehaald en gebracht, volgen taallessen in Khmer, krijgen informatie over allerlei onderwerpen : geschiedenis, cultuur, politieke situatie, veiligheid, wat-je-moet-doen-en-laten, informatie hoe alles werkt en wat handig is wanneer je over drie weken naar je definitieve werkplek afreist. Groente en fruit kopen op de markt, iets drinken in een cafe, de weg vragen, de rekening vragen en betalen: de simpele dingen worden heel pittig wanneer je net de landstaal Khmer leert…. Lezen is onmogelijk…… dus lichaamstaal, gebaren, aanwijzen….. lukt soms…. Betalen is een sport: je kunt betalen met $$ en tegelijk met Riels…. ( 1 $ is 4000 Riel)
Tijdens de “city-tour” zien we wat meer van deze stad en de eeuwenoude Khmer cultuur, de invloed van het Boeddisme en van de Franse cultuur: Indo-China behoorde tot La Republique Francaise: de indeling van de stad , brede boulevards o.a. Charles de Gaulle en Hoh Chi Minh…. Boulevard, zie hier la grandeur de France uit de koloniale tijd.

Hoogtepunten zijn het leren van de taal Khmer door Rataneh: geweldig hoe zij les geeft: helemaal goed met de spullen erbij: kleding, fruit,….. een vaste bingo om de getallen vlot te leren, dingen uit het dagelijkse leven…. En het bezoek met de tuk tuks aan “Silk“ Island: een eiland bij Phnom Penh waar veel kleine zijde kwekerijen en weverijen aan huis zijn. Hier is zijde kopen leuker dan op de grote markten in de stad. Tenslotte de grote overdekte markten en de Boeddha tempels in Phnom Penh indruk

Ik heb het voordeel dat ik met de VSO jeep pickup Toyo Linux naar Bantaey Meanchey reis: naar het NW van Cambodia op 40 km afstand van de grens plaats Poipet met Thailand. De tuk tuk brengt me om 06.30 naar VSO office en nadat eerst een neiuwe accu is geplaatst en de airco gerepareerd, is het half elf voordat we vertrekken, maar met twee uiterst vriendelijke en doortastende VSO stafleden waarmee ik het goed kan vinden.
Het verkeer in Phnom Penh is trouwens een belevenis: creatief links rechts af, tegen de stroom in, dwars over de weg doorstekend verkeer…. verkeerslichten met een teller die aangeeft over hoeveel seconden je weer mag… Vooral ’s morgens tussen zes en negen is het “feest”… in het verkeer: wat voor verkeer: honderden (lage cc )motoren; een hele stoet staat te wachten en gaat starten, daartussen: tuk tuks, bussen, vrachtauto’s. De lage cc motoren is helemaal lachen: hele gezinnen: vader voor twee jonge kinderen staand ertussen en moeder achterop: ontspannen, geen stress, kinderen die rustig om zich heel kijken….. Het verkeer krioelt hier echt door elkaar.
Met mijn collega’s 's avonds oversteken naar een eethuis….. daar is verstand en moed voor nodig.
Wanneer we de buitenwijken van Phnom Penh uitrijden, wordt het rustiger en besluit Cambodia dat we eerst maar eens goed moeten ontbijten: nudle soep . Dan vertrekken we echt. Het landschap is vlak met hier en daar bosjes en kleine dorpen aan de weg en hier en daar opdoemende geisoleerd liggende bergen: puisten in het landschap. Aan het eind van de route is het landschap voor mij eentonig. Bantaey Meachey is een kleine provincie hoofdstad. Wat opvalt: meer stof, minder verkeer maar de jeugd van Nederland zou juichen: zelf kinderen van 12/13 zie ik hier heel ontspannen op een lage cc motor fiets rijden: met en zonder helm. Tuk tuk’s zijn hier zeldzaam net als fietsen of wandelaars.
De eerste dagen brengt VSO mij onder in een hotel om in de komende dage kennis te maken met de staf van de Provincial Teacher Training College. De huizenjacht staat ook op het programma: ik prijs me gelukkig met een hete douche en wifi & tv op de eerste verdieping van een klein appartementen gebouw. Het verlengen van mijn Visa aan de grens met Thailand staat ook op de rol. Intussen heb ik de lepel en vork vervangen door de Chang Kah : de twee eetstokjes. Het valt me op dat niemand lacht mij te zien knoeien en worstelen om rijst, vlees , vis en groenten naar binnen te krijgen….



Mijn eerste week in Bantaey Meanchey
Beter kan het niet: vandaag, maandag viert de Pabo dat een groep studenten klaar is met de studie en geslaagd. Wanneer ik om 8 uur er ben, is de vlag al gehesen. De opleiders en directie zijn er . Ook kan ik met de officials uit de regio kennismaken. De “graduates” treden op na een paar “speeches” van een lange adem…… zij organiseren: toneel, cabaret, zang, drama en Khmer dans. Die Khmer dans is een oeroude traditionele dans en ik ben echt onder de indruk. Er worden veel foto’s gemaakt ….
De hele Pabo gemeenschap en officials aan de lunch, geeft de directie de gelegenheid om mij bij de officials aan te laten te schuiven en nader kennis te maken en dat is een prima idee.
De volgende dag heeft mijn Volunteer Assistance, mijn Khmerr tolk, een taxi geregeld. Vandaag een spannende voor mij uitputtende dag om mijn VISA te verlengen. Tijdens de vorige poging ,gaf ik de moed op toen ik in een zee van toeristen in slangen rijen moest gaan schuifelen.. Na drie uur wachten, schuifelen , hitte gaf ik op. Vandaag heb ik de mentale instelling om door te zetten….. na vijf uur langs 8 verschillende instanties, controles, stempel, lijsten….. feliciteert zelfs het hoofd van de grenspolitie mij en valt een zware last van me af. Ik heb ik een loopschema gemaakt voor VSO’ers die na mij hun Visa willen verlengen. Nu pas kan ik mijn bank rekening openen.
De 2e week start om 7uur ’s morgens met het hijsen van de vlag en het zingen van het volkslied, gevolgd door mededelingen door studenten afgesloten met een gesproken gebed door de Boeddhisten: bijna iedereen. Alle studenten dragen een zwart wit schooluniform. Deze week volg ik alle lessen als “student” elke dag met een andere groep, vandaar dat ik alle leraren zie langskomen en hun lessen kan meemaken: Khmer (de volkstaal), Aardrijkskunde, biologie, geschiedenis, Engels, Wiskunde rekenen, “ moraal” ( burgerschapskunde) sport etc…. Ik praat met veel studenten over hun opleiding en leefomstandigheden. Er zijn lessen waarbij en de leraar en de studenten actief en geconcentreerd bezig zijn en ook iets doen aan de praktijk voorbereiding: “ hoe doe je dit nu tijdens je stage” , het is een pabo met de leraren in die specifieke dubbel rol. Ik vind de studenten heel beleefd en oplettend, Zij doen gewoon mee met de leraren die gewoon slecht werken en niets doen aan die praktijk voorbereiding. Er heerst een sfeer van welwillendheid en opgewektheid bij de studenten, ondanks het tijdstip van de dag of de vochtige hitte (35C). De opleiding duurt nu nog twee jaar en wordt uitgebreid naar vier jaar….. ;de lessen starten om 07.00 tot 11.00 om 13.00 weer te beginnen tot 17.00: 'n lange dag dus.
Na een week kennen de studenten mij en ik hen wat beter…. Na deze week volg ik alle lessen op de stage school primair onderwijs op het terrein van deze Pabo. Het is een “public” school die de armste kinderen opvangt. Veel kinderen in Cambodia gaan naar een “ private” school, daar is gewoon meer mogelijk. Ik probeer alle lessen en alle klassen mee te maken….. maar op deze public school waar de kinderen ook een school uniform dragen…. krijg ik steeds meer bewondering voor de kinderen….. het probleem hier? Leraren…… die veel te laat komen, of niet komen en niemand weet waarom, gewoon omdat de mobiel gaat even de klas uitlopen naar buiten om na drie kwartier weer terug te komen….. ziekte die niet door vervanging wordt geregeld, soms zijn er in de 2e baan…. belangrijker zaken die eerst moeten… Bovendien: de lessen beginnen om 7 uur tot 11 uur en dat is het dan…….
De kinderen spelen dan buiten, of blijven wat binnen wanneer er geen leraar komt opdagen(zonder dat het een puinzooi wordt) Voor mij onbegrijpelijk . Ook met kinderen uit diverse groepen praat ik via mijn vaste Khmer tolk en wordt veel wijzer…
Het raakt me te horen in welke leef omstandigheden deze kinderen meestal opgroeien en gewoon moeten werken. Hun verhalen zijn behoorlijk schrijnend. Hiv/aids is ook hier de oorzaak van veel ellende., maar ook ouders die het voor gezien houden en gewoon verdwijnen… en de kinderen achter laten….
Tijdens de wekelijkse meeting vat ik voor de collega’s van de Pabo samen wat ik tot nu toe gedaan heb en waarom. In de maanden die volgen, zullen we veel samenwerken met alle partijen… we zullen elkaar nodig hebben… De Pabo heeft sterke mogelijkheden en ik zal me inspannen om waarvoor ik ben gevraagd waar te maken: versterken en ondersteunen.
Wanneer mijn complimenten komen over de kinderen van de stage school op het terrein van de Pabo wordt het stiller….. en volgt er pittige discussie… de Pabo-directeur die veel op het terrein de struiken en planten bijwerkt en die veel naar Phnom Penh moet voor “training” is namelijk ook verantwoordelijk voor deze basisschool…. De volgende dag geef ik samen met mijn Khmer tolk in de bovenbouw groep op dezelfde school een les beginnend Engels, omdat er niemand is… Na anderhalf uur verschijnt de juf en zegt dat we de les rustig mogen doorzetten…. Wij besluiten anders…..

Bantaey Meanchey
30 juli 2016